| |
|
 |
| |
| نقش و تأثير ماليات بر ارزش افزوده در شفافيت اقتصادي | - ۱۳۹۵ چهارشنبه ۳۱ شهريور 9:37:28 AM |
|
|
|
| نقش و تأثير ماليات بر ارزش افزوده در شفافيت اقتصادي |
 |
ماليات بر ارزش افزوده نوعي ماليات چند مرحله اي است که در مراحل مختلف توليد و توزيع براساس درصـدي از ارزش افـــزوده کالاهــــاي تــــوليد شده و يـــا خدمات ارائه شده اخذ مي گردد . اين نوع ماليات انگيزه هاي سرمايه گذاري را افزايش مي دهد. همچنين در خلال فرآيند توليد يعني از کارخانه تا محل فروش به صورت مرحله به مرحله اخذ مي گردد .
در اين نوع ماليات بر خلاف ماليات بر فروش انبــاشت مرحله اي ماليات وجود نــداشته و ماليات به صورت جدا از قيمت اصلي کالاها و خدمات محاسبه مي گردد .
به اعتقاد بسياري از کارشناسان اقتصادي اجراي صحيح قانون اين نوع ماليات در چارچوب يک برنامه کلان اقتصادي و به دور از بخشي نگري سبب برقراري عدالت در پرداخت ماليات مي شود. ماليات بر ارزش افزوده با توجه به وضعيــت اقتصادي کشور مي تواند حالت انعطاف پذير داشته باشد.
در هنگام رونق اقتصادي چون اين نوع ماليات بر کالاها و خدمات اعمال مي شود ، با افزايش سطح توليد ميــزان وصولي اين منبع افزايش مي يابد.از طرف ديگر در زمان رکود اقتصادي با کاهش سطح توليدات ، ميزان وصولي ماليات بر ارزش افزوده نيز تقليل مي يابد و در نتيجـــه از فشار فــزاينده بــار مالياتي بر طبقات مختلف جامعه در زمان رکود کاسته مي شود و به سبب وسعت دامنه منابع وصول اين ماليات معمولاً بيشتر کالاها و خدمات را در بر مي گيرد .
ماليات بر ارزش افزوده به جريان معاملات و مبادلات کالاها نظم بخشيد و آنها را مستند و قابل کنترل مي کند و در نتيجه امکان تصميم گيري هاي سنجيده را در امور اقتصادي براي دولت فراهم مي نمايد .
تجــربيات ديگر کشــورهاي جهان نشان مي دهد که بيشتر ماليات بر ارزش افزوده اخذ شده قبل از سطح خرده فروشي است . و اين امر يک مزيت عمده براي اجراي اين نوع ماليات در کشوهاي در حال توسعه است چون در اغلب اين کشورها تعداد بنگاههاي خرده فروشي با مقياس کوچک بسيار زياد است و گسترش و گستردگي ماليات بر ارزش افزوده به سطح خرده فروشي از نظر اجراي آن بسيار پرهزينه و مشکل ساز است .
با اجراي ماليات بر ارزش افزوده، منافع 2 گروه از فعالان بازار به طور جدي به خطر خواهد افتاد. در درجه اول کساني که پشت پرده به دلالي و واسطهگري مشغولند. کساني که بدون اينکه در زحمت توليد شريک باشند و بدون اينکه در مقابل مصرفکنندگان تعهدي به عهده بگيرند، با قرارگرفتن در مسير توليد تا مصرف، با خريد و فروشهاي مکرر باعث عدم شفافيت و التهاب در بازار مي شوند.
ضرر اين عده بيشتر از اين بابت است که براساس قانون ماليات بر ارزش افزوده، مسير تهيه و توزيع کالاها شفاف ميشود. با اجراي اين قانون، کساني که بيجهت در مسير توليد تا مصرف قرارگرفتهاند شناسايي شده و به تدريج حذف ميشوند. گروه ديگر ضررکنندهها از قانون ماليات بر ارزش افزوده، قاچاقچيان هستند.
کساني که خارج از مسير قانوني و رسمي واردات، کالاهاي خارجي را از بازارهاي امارات، عمان، کردستان، آسياي ميانه و حتي افغانستان و پاکستان دور از چشم قانون به داخل ايران منتقل کرده و بازار ايران را مملو از کالاهاي بيکيفيت خارجي کرده اند.
ويژگي اصلي اين عده، عدم تعهد آنها در برابر مصرفکنندگان است چرا که نه گارانتي معتبري ارايه ميکنند و نه حتي در قبال صحت و سلامت کالايي که ارايه ميکنند، مسؤوليتي ميپذيرند. با اجراي قانون ماليات بر ارزش افزوده، منافع اين دسته از خرابکاران بازار، به شدت به خطر ميافتد. قانون ماليات بر ارزش افزوده در عين حال به شدت به نفع صادرات و صادرکننده است.
ماده 13 اين قانون، صادرات کالا و خدمات را از اين ماليات معاف کرده و مقرر داشته ماليات کالاهايي که قبلاً به هنگام فروش آنها ماليات بر ارزش افزوده دريافت شده، هنگام خروج از کشور، مسترد ميشود. در واقع صادرکنندگان محصولات ايراني با خريد کالا از بازار ايران و خروج آن از کشور، 5/1 درصد از ارزش کالاي صادراتي را که قبلاً به عنوان ماليات بر ارزش افزوده پرداخته بودند، از دولت بازپس ميگيرند. |
نویسنده : کاربر سایت
|
|
|
|
|